Как известно, онкология базируется на «трех китах» – хирургия, химиотерапия и лучевая терапия. И если первые два термина, в общем, понятны и простому обывателю, то третий зачастую вызывает много вопросов, а иногда и легкое опасение.  Одной из первых попыток рентгенотерапии рака считают работу доктора Дж. Джиллмана из Чикаго, к которому с сильными ожогами обратился физик Е. Груббе после опытов с Х-лучами (Ярмоненко С. П., 2004). Увидев такое действие облучения, Джиллман направил к Груббе больную с неоперабельным раком молочной железы. Сеанс облучения был проведен 29 января 1896 г.

Первый медицинский линейный ускоритель, более эффективный и экологически чистый по сравнению с радионуклидными аппаратами, был создан в 1950 г., а через два года введен в эксплуатацию в Лондоне. Теперь без этого оборудования сложно представить онкоцентры. В Казахстане ежегодно выявляется 28-30 тысяч онкологических больных, впрочем, тенденция к росту заболевания раком наблюдается во всём мире. В то же время наблюдается всё больше случаев, когда эта тяжелая болезнь поддается лечению. Высокоточное новейшее оборудование – эффективный метод борьбы со злокачественными новообразованиями.

Первоначально отделение радиологии было открыто в 1995 году, а в 2015 году, в рамках Программы развития онкологической службы расширено и переименовано в  Высокотехнологичный центр радиационной онкологии (ВЦРО). С момента основания руководителем отделения был Гайдук Николай Васильевич. За время существования отделения, сменилось не одно поколение врачей и руководителей, в разные этапы отделением заведовали Туртбаев С.К., Емцова И.И.  С 2007 года и по настоящее время руководителем ВЦРО является врач-радиационный онколог высшей категории, кандидат медицинских наук Налгиева Фатима Хамзатовна.

Коллектив центра состоит из высококвалифицированных и опытных специалистов, среди них – врачи с высшей категорией и большим стажем работы:  Абилова Лидия Георгиевна,

Емцова Ирина Ивановна 

 Кухаренко Людмила Александровна

Жақыпбекқызы Жанар Жакыбековна,

 Аймашева Гаухар Алтаевна,

Хасенов Максат Абдрахманович,

Туматаева Дарина Жапарбековна

 Есмагамбетова Эльмира Айдосовна

Есенов Багдат Талгатович 

Хожакельдиев Кыдырдарысын Бахкарасынович.

 Сотрудники центра радиационной онкологии постоянно   повышают свою квалификацию как самостоятельно, так и в ведущих учебных центрах и клиниках Казахстана, ближайшего и дальнего зарубежья, поддерживают тесные контакты с коллегами из Алматы, специалистами ведущих Российских онкоцентров из Томска, Москвы, Челябинска, Латвии, Словении, Кореи, Франции и США. Ежегодно участвуют в международных научных конференциях, семинарах, изучают современную специальную литературу.

 Основные направления работы ВЦРО:

- применение стандартных, динамических и гипо-, гиперфракционированных режимов дистанционной и сочетанной лучевой терапии;

- применение различных комбинаций и последовательности лекарственного и лучевого лечения при опухолях головы и шеи, раке молочной железы, мелкоклеточном и немелкоклеточном раке лёгкого, онкоурологических заболеваниях, раке прямой кишки и шейки матки;

- применение различных вариантов пред- и послеоперационного облучения, возможностей их совместного применения при лечении больных с солидными опухолями основных локализаций (опухоли опорно-двигательного аппарата, прямой кишки, головы и шеи и др.);

- использование радиотерапии, как одного из компонентов мультимодального органосберегающего лечения и т.д.

 Оснащение центра радиационной онкологии:

- линейные ускорители Clinac 600 Varian Medical Systems (США)

- брахитерапевтический аппарат Gammamed plus;

- рентгенотерапевтический аппарат Xstrahl 200

- цифровой рентгеновский аппарат с С-дугой GE OEC Flurostar Medical Systems Inc.

- высокотехнологичный линейный ускоритель TRUE BEAM Varian Medical Systems (США)

- компьютерный томограф-симулятор 64-срезный Siemens Somatom Definition AS

В рамках программы развития онкологической службы в Республике Казахстан, в отделение ВЦРО дополнительно осуществлена поставка нового оборудования для проведения лучевой терапии: система лучевой терапии TrueBeam и КТ-симулятор SOMATOM go Sim

Ежедневно лучевую терапию в плане самостоятельного, комбинированного или комплексного лечения, в условиях круглосуточного и дневного стационара получают около 90-100 пациентов с опухолями различных локализаций. 

Радиациялық онкологияның жоғары технологиялық орталығы

Өздеріңіз білетіндей, онкология «үш кит» - хирургия, химиотерапия және сәулелік терапияға  негізделген. Егер алғашқы екі термин қарапайым адамға түсінікті болса, онда үшіншісі көбінесе көптеген сұрақтар туғызады, кейде аздап қорқыныш тудырады.  Қатерлі ісік рентгенологиясының алғашқы әрекеттерінің бірі доктор Дж. Чикагодан келген джиллман, оған физик Е.Груббе Х-сәулелермен тәжірибе жасағаннан кейін қатты күйікпен жүгінген (Ярмоненко С. П., 2004). Мұндай сәулелену әрекетін көрген Джиллман жұмыс істемейтін сүт безі қатерлі ісігі бар науқасты дөрекілікке жіберген. Сәулелену сеансы 1896 жылы 29 қаңтарда өткен.

Радионуклидті аппараттармен салыстырғанда тиімдірек және экологиялық таза алғашқы медициналық сызықтық үдеткіш 1950 жылы құрылып, екі жылдан кейін Лондонда пайдалануға берілді. Енді бұл жабдықсыз онкологиялық орталықтарды елестету қиын. Қазақстанда жыл сайын 28-30 мың онкологиялық науқас анықталады, алайда бүкіл әлемде онкологиялық аурулардың өсу үрдісі байқалады. Сонымен қатар, бұл ауыр ауруды емдеуге болатын жағдайлар көбейіп келеді. Жоғары дәлдіктегі жаңа жабдық-қатерлі ісіктермен күресудің тиімді әдісі.

Бастапқыда радиология бөлімі 1995 жылы ашылып, 2015 жылы онкологиялық қызметті дамыту бағдарламасы аясында кеңейтіліп, радиациялық онкологияның жоғары технологиялық орталығы (РОЖТО) болып өзгертілді. Құрылған сәттен бастап бөлім басшысы Николай Васильевич Гайдук болды. Бөлімше жұмыс істеген уақыт ішінде дәрігерлер мен басшылардың бірнеше буыны өзгерді, бөлімшені әртүрлі кезеңдерде С.К. Тұртбаев, и. И. Емцова 2007 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін жоғары санатты радиациялық онколог дәрігер, медицина ғылымдарының кандидаты Фатима Хамзатқызы Налгиева басқарып келеді.

Орталық ұжымы жоғары білікті және тәжірибелі мамандардан тұрады, олардың ішінде жоғары санатты және үлкен жұмыс өтілі бар дәрігерлер: Ирина Ивановна Емцова, Людмила Александровна Кухаренко,  Жанар Жақыбекқызы Жақыпбек, Лидия Георгиевна Абилова, ГауҺар Алтайқызы Аймашева, Мақсат Әбдірахманұлы Хасенов, Дарина Жапарбекқызы Тұматаева, Эльмира Айдосқызы Есмағамбетова және Қыдырдарын Бахқарасынұлы Қожакелдиев.

          Радиациялық онкология орталығының қызметкерлері Қазақстанның, жақын және алыс шетелдердің жетекші оқу орталықтары мен клиникаларында өз біліктіліктерін үнемі арттырып отырады, Алматыдан келген әріптестерімен, Томск, Мәскеу, Челябинск, Латвия, Словения, Корея, Франция және АҚШ-тан келген Ресейлік жетекші онкологиялық орталықтардың мамандарымен тығыз байланыста болады. Жыл сайын халықаралық ғылыми конференцияларға, семинарларға қатысады, заманауи арнайы әдебиеттерді оқиды.

 РОЖТО жұмысының негізгі бағыттары:

- қашықтықтан және аралас сәулелік терапияның стандартты, динамикалық және гипо -, гиперфракцияланған режимдерін қолдану;

- бас және мойын ісіктері, сүт безі обыры, өкпенің ұсақ жасушалы және ұсақ жасушалы емес обыры, онкоурологиялық аурулар, тік ішек және жатыр мойны обыры кезінде дәрілік және сәулелік емдеудің әртүрлі комбинациялары мен реттілігін қолдану;

-негізгі локализациялардың қатты ісіктері бар науқастарды (тірек-қимыл аппаратының, тік ішектің, бас пен мойынның ісіктері және т. б.) емдеуде операцияға дейінгі және кейінгі сәулеленудің әртүрлі нұсқаларын, оларды бірлесіп қолдану мүмкіндіктерін қолдану;

- радиотерапияны мультимодальды органосақтаушы емнің құрамдас бөліктерінің бірі ретінде пайдалану және т. б.

 Радиациялық онкология орталығын жабдықтау:

- clinac 600 Varian Medical Systems сызықтық үдеткіштері (АҚШ)

- gammamed plus брахитерапиялық аппараты;

- Xstrahl 200 рентгендік терапия аппараты

-GE oec Flurostar Medical Systems Inc сандық рентген аппараты.

- true BEAM Varian Medical Systems жоғары технологиялық желілік үдеткіш (АҚШ)

- компьютерлік томограф-симулятор 64-Siemens Somatom Definition as

Қазақстан Республикасында онкологиялық қызметті дамыту бағдарламасы шеңберінде  бөлімшеге  сәулелік терапияны жүргізу үшін қосымша жаңа жабдықтар: TrueBeam сәулелік терапия жүйесі және SOMATOM go SIM КТ-симуляторы жеткізілді

Тәулік бойы және күндізгі стационар жағдайында тәуелсіз, аралас немесе кешенді емдеу тұрғысынан күн сайын сәулелік терапияны әртүрлі локализациялы ісіктері бар 90-100-ге жуық пациент алады.